Na een rustige nacht en een snel ontbijt, zit ik om 8 uur op de fiets want het wordt een lange dag met een 80 km te fietsen en verschillende bezoeken af te leggen. Het was een fijne gîte, in een oude schuur naast het huis van de supervriendelijke, hartelijke gastheren.
Ik fiets onmiddellijk naar Mont-de Marsan dat op een tiental kilometer van de gîte ligt. Het is de hoofdplaats van de Landes en is een heel drukke kleine stad, gezien haar economisch belang. De stad heeft heel wat te bieden: onder andere de Saint Médardkerk, maar die ligt 4 km buiten het nieuwe centrum. Het is een oude romaanse kerk uit de 11de eeuw, in feite toegewijd aan Johannes de Doper, maar ze ligt in de Saint-Médardwijk. Het bijgeloof verwijst naar “Saint Médard, grand pissard”. Als het op zijn naamfeest regent blijft het drie à vier weken onophoudelijk regenen. Ik heb tot nu toe maar één dag regen gehad en voor de rest zeer mooi en soms te warm weer.
Er is ook nog een 19de-eeuwse Madeleinekerk, bijna een kopie van de gelijknamige kerk in het centrum van Parijs.
Mont-de-Marsan: De Madeleinekerk (m); de Saint Médard of Johannes de Doperkerk (r )de rivier bij Saint-Sever (l)
Mont-de- Marsan is gekend als “the place to be” i.v.m hedendaagse beeldhouwkunst, met zijn opmerkelijke museum Despiau-Wlérick, gewijd aan de 20ste-eeuwse figuratieve beeldhouwkunst en zijn Mont-de-Marsan Sculptures-festival dat om de drie jaar plaatsvindt.
De derde week van juli, tijdens de Madeleinefeesten, staat de stad Mont-de-Marsan in rep en roer met zijn muzikaal entertainment, zijn cavalcades, zijn kermis en zijn “courses landaises” waarbij stieren worden uitgedaagd (zonder bloedvergieten). Men doet er ook aan bulljumping, het springen over stieren. De deelnemers moeten ook een kokarde van één van de horens kunnen aftrekken en dan hebben ze prijs. Deze “courses landaises” worden georganiseerd in de Arènes de Plimaçon uit de 19de eeuw.
Vanuit Mont-de-Marsan fiets ik verder naar Saint-Sever door de Chalossestreek - gelegen tussen Adour en Béarn – met een licht golvend reliëf van glooiende heuvels en rivieren. De vlakke Landes zijn bijna voorbij en de fietser moet weer harder trappen. De streek is gekend voor wijnbouw, veeteelt en landbouw met weiden, koeien en velden (voornamelijk maïs enz. ). Saint-Sever is gelegen op een supersteile heuvel. Nu zijn de Landes echt voorbij.
Saint Sever was een heilige uit de 5e eeuw die gemarteld en gedood werd door de Visigoten die arianisten waren (christenen die het dogma van de drie-eenheid niet accepteren). Later wordt hier een kerk en een abdij gebouwd die de basis worden voor de economische, sociale en culturele ontwikkeling van de Gascognestreek. Het was een periode van innovatieve bouwers, beeldhouwers en enlumineurs (verluchters) zoals Stephanus Garsia, de auteur van de Beatus-miniatuur van Sever. Het verval begon met de Honderdjarige Oorlog (14de en 15de eeuw) en de godsdienstoorlogen (16de eeuw) en zet zich voort met de Franse revolutie. Een heropleving volgt in de 19de eeuw.
Da abbatiale kerk heeft het Benedictijns plan van Cluny II in de Bourgogne. De marmeren zuilen van het koor en het transept zijn afkomstig uit het nabije paleis van de romeinse gouverneurs van Morlanne. Vooraan in het koor zijn er zeldzame middeleeuwse en romeinse mozaïeken. De vele ramen in het gebouw maken een echt licht- en kleurenspel mogelijk bij mooi weer. De veelvormige romaanse kapitelen in het koor zijn prachtig en ook nog helemaal beschilderd zoals in de middeleeuwen.
Saint Sever: de abbatiale kerk met zijn prachtige kapitelen (l), zijn harmonieus interieur (m) en het koor met veel zijkapellen (r)
Het noordtimpaan van de abdijkerk is een meesterwerk uit de 11de eeuw, het is een van de vroegst gebeeldhouwde timpanen van de romaanse kunst. Het afgebeelde tafereel komt uit de Apocalyps, het laatste boek van het Nieuwe Testament. Er is nog meer… maar de blog moet beperkt zijn. Magda zal er wel nog in schrappen. Yves niet te pedant doen…zegt ze altijd.
Vanuit Saint Sever fiets ik naar Audignon. Over het kerkje Notre-Dame of Sainte Marie d'Audignon, hoofdzakelijk gebouwd tussen de 12de en de 16de eeuw, is veel te vertellen maar ik beperk me tot het unieke Engelse “retable-refend”, stenen altaarstuk uit de 15de eeuw dat je daar kan bewonderen.
Audignon: De Notre-Damekerk (r) met het retable refend (m) en het barokke altaarstuk (l)
Een “retable-refend” is een altaarstuk in de vorm van een kleine muur die binnen een ruimte, in dit geval het koor, gebouwd wordt. Door een deuropening rechts in dit “retable-refend” bereikt men een kleine ruimte achter het stenen altaar. In 1724-25 werd voor dit 15de-eeuwse altaar een ander nieuw barokaltaar geplaatst. In 1960 werd het oude altaar, na 250 jaar, terug ontdekt door de plaatselijke pastoor. Het oude mooi beschilderde kleurrijke altaar werd terug zichtbaar gemaakt en het 18de barokke retabel staat achteraan in de kerk.
Men spreekt van het Engelse altaar omdat er andere bestaan in Engeland die dateren uit de periode van de perpendiculaire gotische stijl. Het heeft twee registers: één vertelt alle Mysteries of gebeurtenissen uit het leven van de Maagd Maria., het tweede toont de profeten en apostelen.
Weer de fiets op en verder door het glooiend landschap naar het dorpje Horsarrieu en de Eglise Saint Martin. Oorspronkelijk was ze in romaanse stijl en diende tijdens de Engelse bezetting als toevluchtsoord voor de bevolking. Het is nog een voorbeeld van een versterkte kerk. Ze is gebouwd in flamboyante gotische stijl en heeft een massieve donjon klokkentoren als verdediging. Het is ongelooflijk hoeveel moois er in dit gebied langs de pelgrimsweg van Sint Jakob te zien is.
Kerk van Hosarrieu (l); de middeleeuwse tuin in Hagetmau (m); de Crypte van Saint Girons (r)
Nog een laatste inspanning voor de lunch om snel een bezoek te brengen aan de crypte van Saint Girons in het dorpje Hagetmau. Vroeger stond hier een abdij, maar ze werd vernield tijdens de godsdienstoorlogen in de 16de eeuw. De crypte is wat er nog overblijft van de Collégiale Saint Gironskerk. Saint Girons was volgens de legende een van de zes metgezellen van Saint Sever die samen met hem het gebied kerstenden waar de Visigoten de christenen vervolgden. De pelgrims kwamen in deze crypte bij de relieken van Saint Girons bidden. Buiten kan je nog de lay-out, het plan, van de afgebroken romaanse kerk zien die aangebracht is in grint.
Naast de crypte zitten twee mannen hun “casse-croûte” op te eten. Jacques vertelt dat hier bij de crypte geregeld culturele evenementen doorgaan die veel volk trekken; in de tenten eten en drinken ze. Hij weet ook niet wie de sleutel van de crypte heeft.
Vlakbij is ook een tuin aangelegd waarvan de lay-out is geïnspireerd op de ommuurde tuinen van de middeleeuwen. Het doel van deze tuin is de bezoeker te laten ontdekken hoe een middeleeuwse tuin er uit zag. Voor het aanleggen van de tuin heeft men zich gebaseerd op de “Capitulare De Villis”, ook Herbularius genoemd. Het is een wettelijke tekst van de 8ste-9de eeuw ten tijde van Karel de Grote die een lijst van 90 soorten planten bevat die in alle tuinen van het rijk en ook van de kloosters dienden te worden aangeplant. Een echt voorbeeld van nuttige planten, volledig in overeenstemming met de dagelijkse behoeften van die tijd.
Nu is het doorfietsen naar Orthez met een mooie Saint Pierrekerk, maar vooral ook een mooie oude brug over de rivier met een hoge toren. Mijn engelbewaarders zijn al vertrokken en zitten waarschijnlijk al op de toren van de kerk te genieten van de ondergaande zon. Morgen zal ik snel de stad bezoeken want ik ben te moe.
Ik kom toe aan mijn gîte. Een kamer in de gîte en een badkamer te delen met twee andere toeristen, waarvan een Engelse pelgrim, volstaan. Een stoere dame runt de gîte als een generaal. Ze is aan de bazige kant, maar alles is kraaknet en ik krijg zelfs een fris pintje als ik toekom.
Orthez: de oude ME brug (l); de Saint Pierrekerk: de gewelven (m) en de zijkant (r)
Comentarios